تفسیر آیات ۸تا۱۱سوره آل عمران
?اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم?
« رَبَّنٰا لاٰ تُزِغْ قُلُوبَنٰا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنٰا وَ هَبْ لَنٰا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنْتَ اَلْوَهّٰاب»
[مى گویند:] پروردگارا، پس از آنکه ما را هدایت کردى، دلهایمان را دستخوش انحراف مگردان، و از جانب خود، رحمتى بر ما ارزانى دار که تو خود بخشایشگرى.
(آل عمران/8)
رهایی از لغزشها!
♦از آنجا که آیات متشابه و اسرار نهانی آن ممکن است لغزشگاهی برای افراد گردد، و از کوره این امتحان، سیه روی در آیند؛ راسخون در علم و اندیشمندان با ایمان، علاوه بر به کار گرفتن سرمایههای علمی خود در فهم معنی این آیات به پروردگار خویش پناه میبرند و این آیه و آیه بعد که از زبان راسخون در علم میباشد روشنگر این حقیقت است آنها میگویند:
♦ «پروردگارا! دلهای ما را بعد از آن که ما را هدایت نمودی، منحرف مگردان، و از سوی خود رحمتی بر ما ببخش زیرا تو بسیار بخشندهای»
(رَبَّنا لا تُزِغْ قُلُوبَنا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنا وَ هَبْ لَنا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً إِنَّکَ أَنْتَ الْوَهَّابُ).
«تفسیر نمونه/ ذیل آیه 8، سوره آل عمران»
?اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم?
« رَبَّنٰا إِنَّكَ جٰامِعُ اَلنّٰاسِ لِيَوْمٍ لاٰ رَيْبَ فِيهِ إِنَّ اَللّٰهَ لاٰ يُخْلِفُ اَلْمِيعٰادَ»
پروردگارا! به یقین، تو در روزى که هیچ تردیدى در آن نیست، گردآورندهء[جملهء] مردمانى. قطعا خداوند در وعدهء[خود] خلاف نمى کند.
(آل عمران/9)
و از آنجا که عقیده به معاد و توجه به روز رستاخیز از هر چیز برای کنترل امیال و هوسها مؤثرتر است، راسخون در علم، به یاد آن روز میافتند، و میگویند: «پروردگارا! تو مردم را در آن روزی که تردیدی در آن نیست جمع خواهی کرد؛ زیرا خداوند از وعده خود تخلف نمیکند» (رَبَّنا إِنَّکَ جامِعُ النَّاسِ لِیَوْمٍ لا رَیْبَ فِیهِ إِنَّ اللَّهَ لا یُخْلِفُ الْمِیعادَ).
و به این ترتیب از هوی و هوسها و احساسات افراطی که موجب لغزش
میگردد خود را بر کنار میدارند و میتوانند آیات خدا را آنچنانکه هست بفهمند!
«تفسیر نمونه/ ذیل آیه 9، سوره آل عمران»
?اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم?
«إِنَّ اَلَّذِينَ كَفَرُوا لَنْ تُغْنِيَ عَنْهُمْ أَمْوٰالُهُمْ وَ لاٰ أَوْلاٰدُهُمْ مِنَ اَللّٰهِ شَيْئاً وَ أُولٰئِكَ هُمْ وَقُودُ اَلنّٰارِ»
در حقیقت، کسانى که کفر ورزیدند، اموال و اولادشان چیزى [از عذاب خدا] را از آنان دور نخواهد کرد؛ و آنان خود، هیزم دوزخند.
(آل عمران/10)
در آیات گذشته وضع مؤمنان و غیر مؤمنان در برابر آیات محکم و متشابه بیان شده بود، در ادامه این بحث از وضع دردناک کافران در روز قیامت پرده بر میدارد و عواقب شوم اعمالشان را برای آنها مجسم میسازد، میفرماید:
«کسانی که کافر شدند اموال و ثروتها و فرزندانشان آنها را از خداوند بینیاز نمیکند (و در برابر عذاب الهی به آنان کمک نمینماید) و آنها آتشگیره دوزخند» (إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا لَنْ تُغْنِیَ عَنْهُمْ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ مِنَ اللَّهِ شَیْئاً وَ أُولئِکَ هُمْ وَقُودُ النَّارِ).
«تفسیر نمونه/ ذیل آیه 10، سوره آل عمران»
?اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم?
«كَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ وَ اَلَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ كَذَّبُوا بِآيٰاتِنٰا فَأَخَذَهُمُ اَللّٰهُ بِذُنُوبِهِمْ وَ اَللّٰهُ شَدِيدُ اَلْعِقٰابِ»
[آنان ] به شیوهء فرعونیان و کسانى که پیش از آنان بودند آیات ما را دروغ شمردند؛ پس خداوند به [سزاى ] گناهانشان [گریبان ] آنان را گرفت، و خدا سخت کیفر است.
سپس به یک نمونه روشن از اقوامی که دارای ثروت و نفرات فراوان بودند ولی به هنگام نزول عذاب، این امور نتوانست مانع نابودی آنان گردد اشاره کرده میفرماید: «وضع اینها همچون وضع آل فرعون و کسانی است که قبل از آنها بودند، آیات ما را تکذیب کردند (و به فزونی اموال و نفرات و فرزندان مغرور شدند) خداوند آنها را به کیفر گناهانشان گرفت و خداوند کیفرش شدید است» (کَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ وَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ کَذَّبُوا بِآیاتِنا فَأَخَذَهُمُ اللَّهُ بِذُنُوبِهِمْ وَ اللَّهُ شَدِیدُ)
«تفسیر نمونه/ ذیل آیه 11، سوره آل عمران»